#FAQ
FAQ na temat PMS i leku Castagnus
Szukasz informacji na temat PMS i leku Castagnus? Zapoznaj się z najczęściej zadawanymi pytaniami, na które nasi specjaliści udzielili szczegółowych odpowiedzi. Wszystkie najważniejsze informacje, przedstawione w postaci wiedzy w pigułce.
Co to jest PMS?
PMS to skrót angielskiego terminu „premenstrual syndrome”, oznacza zespół napięcia przedmiesiączkowego. PMS to zespół nawracających objawów, zarówno fizycznych jak i psychicznych, które występują przed miesiączką i zazwyczaj ustępują wraz z pojawieniem się krwawienia miesiączkowego. Zwykle pojawiają się na około 7-10 dni przed spodziewaną menstruacją, a największe ich nasilenie obserwuje się 1-2 dni przed krwawieniem.
Czy PMS dotyczy wszystkich kobiet?
Co najmniej jeden z objawów PMS w okresie przedmiesiączkowym zgłasza blisko 80% kobiet w wieku rozrodczym1. U około 5% kobiet występują symptomy ciężkiej postaci PMS, do których należą depresja, niepokój, drażliwość i brak pewności siebie, a także objawy fizyczne, w tym wzdęcia i ból piersi2.
Jakie objawy występują w zespole napięcia przedmiesiączkowego?
Objawy PMS to m.in.: wzdęcia brzucha, tkliwość piersi, zmęczenie, bóle głowy, nudności, przyrost masy ciała, obrzęki, drażliwość, zmiany apetytu (objadanie się), zmiana libido, zmniejszenie koncentracji, obniżenie nastroju, zaburzenia snu lub zwiększona potrzeba snu. Podczas PMS kobiety mogą uskarżać się na kilka wymienionych objawów jednocześnie1,3.
Ile może trwać PMS?
Objawy PMS mogą pojawiać się na około 7 do 10 dni przed miesiączką. Największe nasilenie występuje zwykle 1-2 dni przed pierwszym dniem krwawienia miesiączkowego.
Co jest przyczyną PMS?
Przyczyną PMS są zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety przed miesiączką. Skutkują one pojawieniem się zaburzeń nastroju, zmniejszeniem ochoty na seks i zatrzymaniem wody w organizmie, co może powodować pojawienie się obrzęków i wzrost masy ciała1.
Czy objawy PMS można leczyć samodzielnie?
Jeżeli dokuczają Ci objawy PMS powinnaś zawsze najpierw skonsultować się ze swoim lekarzem. Może on postawić właściwą diagnozę, wykluczyć inne choroby i wybrać najlepszy dla Ciebie sposób leczenia. W leczeniu objawów PMS można stosować różne metody – od zmian stylu życia, przez leki roślinne, po preparaty hormonalne lub leki z innych grup. Niestety, tylko 25% kobiet szuka pomocy u lekarza i pragnie rozpocząć leczenie4.
Czy istnieją alternatywy dla leczenia hormonalnego PMS?
Istnieją leki, dostępne bez recepty, które dzięki odpowiednio dobranym składnikom mogą łagodzić objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego, w tym zaburzenia emocjonalne, uczucie obrzmienia i bolesność piersi oraz bóle głowy. Należy do nich Castagnus, zawierający wyciąg suchy z owoców niepokalanka mnisiego (Agni casti fructus extractum siccum). Do dnia dzisiejszego zostało opublikowanych wiele badań, w których potwierdzono pozytywny wpływ preparatów niepokalanka na łagodzenie symptomów towarzyszących PMS.
Co może pomóc w łagodzeniu objawów PMS?
Istnieją różne metody stosowane w terapii PMS, jednak nie wszystkie są skuteczne. Spośród niehormonalnych terapii komplementarnych, potwierdzone badaniami, korzystne działanie wykazano dla substancji takich jak: wapń z witaminą D, szafran czy niepokalanek mnisi (zawarty w leku Castagnus). Pewne korzyści w łagodzeniu objawów PMS może dać także zmiana trybu życia – m.in. regularna aktywność fizyczna czy zmiana diety5.
Czy dieta i aktywność fizyczna może łagodzić PMS?
Istnieją doniesienia mówiące o tym, że dieta i aktywność fizyczna mogą korzystnie wpływać na złagodzenie objawów PMS. Najlepiej ćwiczyć przez 20-30 minut dziennie co najmniej 3 razy w tygodniu, a w diecie zredukować ilość kofeiny, soli, cukru i alkoholu. Odpowiednia ilość ruchu i zdrowe odżywianie wpływa korzystnie na cały organizm i może zapobiegać powstawaniu wielu chorób takich jak np. otyłość, nadciśnienie czy cukrzyca.
Jakie mogą być skutki PMS?
Skutki PMS wynikają bezpośrednio z poziomu uciążliwości jego objawów. Zdarza się, że kobiety przed miesiączką czują się tak źle, że praktycznie muszą wyłączyć się z normalnego codziennego funkcjonowania.
Czy jesteśmy skazane na PMS?
Oczywiście nie jesteśmy! Spośród blisko 80% kobiet w wieku rozrodczym, które zgłaszają jeden lub więcej objawów PMS w okresie przedmiesiączkowym - tylko 25% kobiet szuka pomocy u lekarza i pragnie rozpocząć leczenie4. Obecnie dostępnych jest już wiele metod leczenia PMS – od zmian stylu życia, przez leki roślinne, po preparaty hormonalne lub leki z innych grup.
Co to ten Castagnus?
Castagnus to lek, którego składnikiem aktywnym jest wyciąg suchy z owoców niepokalanka mnisiego. Wskazaniem do jego stosowania jest zespół napięcia przedmiesiączkowego (premenstrual syndrome, PMS) objawiający się między innymi bolesnością i uczuciem obrzmienia piersi, zaburzeniami równowagi emocjonalnej, bólami migrenowymi czy obrzmieniami okolic twarzy, rąk i stóp. Preparaty z niepokalanka rekomendowane są do leczenia objawów PMS przez brytyjskie i amerykańskie stowarzyszenia specjalistów ginekologii5,6.
Agnus Castus – co to takiego?
Agnus Castus to łacińska nazwa niepokalanka mnisiego. Jest to krzew, którego owoce od wielu lat wykorzystywane są w lecznictwie. Wyciąg z owoców niepokalanka jest aktywnym składnikiem leku Castagnus. Do dnia dzisiejszego zostało opublikowanych wiele badań, w których potwierdzono wpływ niepokalanka na łagodzenie symptomów towarzyszących PMS7.
W jaki sposób działa Castagnus?
Mechanizm działania niepokalanka mnisiego, będącego aktywnym składnikiem leku Castagnus, został dobrze poznany i opisany. Przyjmuje się, że wpływa on na równowagę hormonalną, w tym hamuje wydzielanie prolaktyny - hormonu, który jest jednym z czynników odpowiedzialnych za wystąpienie objawów PMS.
Jak należy przyjmować lek Castagnus?
Lek przeznaczony jest dla dorosłych kobiet. Należy przyjmować 1 tabletkę 1 raz dziennie, rano.
Jak długo należy stosować Castagnus?
Zalecane jest stosowanie leku przez 90 dni (3 miesiące).
Czy lek Castagnus można kupić bez recepty?
Tak, jest to lek dostępny bez recepty. Jednak, jak w przypadku każdego leku, przed użyciem należy zapoznać się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża życiu lub zdrowiu.
Czy istnieją jakieś działania niepożądane przy terapii Castagnus?
W trakcie leczenia mogą wystąpić dolegliwości żołądkowo-jelitowe oraz alergiczne reakcje skórne.
Czy żeńskie hormony płciowe odpowiadają tylko za wytwarzanie komórki jajowej?
Żeńskie hormony płciowe odpowiadają nie tylko za współwytwarzanie komórki jajowej, ale także za rozwój cech płciowych w okresie dojrzewania:
- sutków,
- wzgórka łonowego,
- sylwetki,
- oraz kształtowanie psychiki8.
Jakie fazy wyróżnia się w cyklu miesiączkowym?
W cyklu miesiączkowym, trwającym przeciętnie 28 dni (od 21 do 35 dni), wyróżnia się 4 fazy:8
- miesiączkę,
- fazę pęcherzykową (faza folikularna),
- fazę ciała żółtego (faza lutealna),
- fazę przedmiesiączkową.
Jakie zmiany zachodzą w organizmie w poszczególnych fazach cyklu i czym są spowodowane?
W poszczególnych fazach cyklu w podwzgórzu, przysadce i jajnikach, wydzielane są różne ilości hormonów. Wiążą się z nimi zmiany, zachodzące w jajnikach, macicy, pochwie i sutkach:
- przygotowanie macicy do zagnieżdżenia się komórki jajowej,
- zmiana charakteru śluzu,
- dojrzewania pęcherzyka Graffa i uwolnienie komórki jajowej w dniu owulacji,
- obrzmienie piersi, zatrzymanie wody w organizmie,
- ciąża lub złuszczenie błony śluzowej macicy, czyli miesiączka8.
Co to są i za co odpowiadają estrogeny?
Estrogeny są produkowane w jajnikach, a także przez tkanki łożyskowe i tkankę tłuszczową. Estrogeny przyspieszają metabolizm, wspomagają rozwój mięśni macicy, zwiększają nawilżenie pochwy, chronią naczynia krwionośne, zwiększają stężenie „dobrego” cholesterolu LDL i zapobiegają osteoporozie9.
Co to jest i za co odpowiada progesteron?
Progesteron jest wytwarzany w jajnikach (najwyższe stężenie w ciałku żółtym), komórkach glejowych centralnego układu nerwowego, nadnerczach oraz łożysku ciężarnych kobiet10. Progesteron obniża pobudliwość mięśni macicy8. Odgrywa ogromną rolę w procesie zapłodnienia podczas przejścia fazy proliferacyjnej w wydzielniczą10.
Co to jest i za co odpowiada hormon luteinizujący?
Hormon luteinizujący (lutropina) LH u kobiet odpowiada za stymulację owulacji oraz pobudza syntezę progesteronu. Najwyższe stężenie hormonu luteinizującego u kobiet stwierdza się w okresie około owulacyjnym11.
Co to jest i za co odpowiada hormon folikulotropowy FSH?
Hormon folikulotropowy FSH odpowiada za rozwój i dojrzewanie pęcherzyków Graffa, wspomaga powstawanie dwóch hormonów: estradiolu oraz progesteronu. Maksymalne stężenie obserwuje się w połowie cyklu miesiączkowego, tuż przed owulacją12.
Co to jest i za co odpowiada prolaktyna?
Prolaktyna to hormon, który odpowiada za wzrost gruczołów piersiowych w czasie ciąży, regulację produkcji mleka u kobiet po porodzie oraz wpływa na układ rozrodczy13.
Jaki jest związek zmian hormonalnych z występowaniem zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS)?
Podwyższony poziom prolaktyny jest czynnikiem wpływającym na występowanie objawów PMS, szczególnie tkliwości piersi, a także zmian psychosomatycznych pojawiających się przed miesiączką14,15.
W jakim mechanizmie lek Castagnus pomaga łagodzić objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS)?
Castagnus® zawierający suchy wyciąg z niepokalanka mnisiego (Vitex agnus castus) wpływa na hamowanie wytwarzania prolaktyny przez przysadkę oraz równowagę estrogenowo-progesteronową16,17. Dzięki takiemu działaniu Castagnus® ma zastosowanie w leczeniu łagodnych objawów PMS objawiającego się bolesnością i uczuciem obrzmienia piersi, zaburzeniami równowagi emocjonalnej, bólami głowy typu migrenowego i obrzmieniem okolic twarzy, rąk i stóp16,17.
- ARHP: A Quic Reference Guide for Clinicians; Managing Premenstrual Symptoms, June 2008
- Postępowanie w przypadku zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Aktualnewytyczne; Royal College of Obstetricians and Gynaecologists, dostępneprzez: http://www.mp.pl/artykuly/41427,postepowanie-wprzypadku-zespolu-napiecia-przedmiesiaczkowego-aktualne-2007r-wytyczne-royalcollege-ofobstetricians-andgynaecologists (27.04.2017r.)
- W. S. Biggs, R. H. Demuth, Zespół napięcia przedmiesiączkowego i przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne, dostępne przez: http://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/121495,zespol-napiecia-przedmiesiaczkowego-i-przedmiesiaczkowe-zaburzenie-dysforyczne (27.04.2017r.)
- RCOG: Management of premenstrual syndrome; BJOG 2016; DOI: 10.1111/1471-0528.14260
- G. Bodzak-Opolska,Zespól napięcia przedmiesiączkowego i przedmiesiączkowe zaburzenia dysforyczne: rozpoznawanie i leczenie, Postępy Psychiatrii i Neurologii 2009; 18 (3): 277-285
- A Quic Reference Guide for Clinicians, Managing Premenstrual Symptoms, June 2008
- J. Gudej, Roślinne surowce lecznicze – badania makroskopowo-mikroskopowe. Skrypt do ćwiczeń z farmakognozji; Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Katedra i Zakład Farmakognozji, Łódź 2012
- Ziółko E. Podstawy fizjologii człowieka, PWSZ, Nysa, 2006 str. 85, 93, 94
- Gajewski K., Estrogeny, https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/171848,estrogeny dostęp 01.06.2020
- Krajewska N. Żeńskie hormony płciowe i antykoncepcja hormonalna, lipiec-sierpień 2016
- Malec E., Hormon luteinizujący (lutropina), https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/173855,hormon-luteinizujacy-lutropina dostęp 01.06.2020
- Jamruszkiewicz K., Hormon foliklotropowy, https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/172383,hormon-folikulotropowy dostęp 01.06.2020
- Malec E. Prolaktyna https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/173861,prolaktyna dostęp 02.06.2020
- Podolak I.et al. VITEX AGNUS CASTUS W LECZENIU DOLEGLIWOŚCI ZWIĄZANYCH Z ZABURZENIAMI WYDZIELANIA PROLAKTYNY, Farmacja Polska, Tom 57, nr 14,2001
- Loch E.G. et al., Treatment of Premenstrual Syndrome with a Phytopharmaceutical Formulation Containing Vitex agnus castus, JOURNAL OF WOMEN’S HEALTH & GENDER-BASED MEDICINE Volume 9, Number 3, 2000
- Stanosz S. et al., Pieprz mnichów (Vitex Agnus Castus) w „Leczeniu hiperprolaktynemii u kobiet, Gineko1oia Praktyczna. 1998. 6(5): 29-31
- ChPL Castagnus